اگه شما هم عشق اتاق فرارین و بعد از چند بار تجربه محیط های خاص و دوس داشتنی اسکیپ روم، هوس طراحیه یه اتاق فرار حسابی به سرتون زده، لازمه بهتون بگم برای داشتن یه اتاق فرار خاص و منحصر بفرد یه عالمه کارای سخت و زمان بر در پیش دارین که بهتره کمربنداتون رو سفت ببندین و عزمتون رو جزم کنین.

قبل از هرچیزی بهتون پیشنهاد می کنم در مورد ژانری که میخواین کار کنین، فیلمای خوب ببینین و کتاب زیاد بخونین. اطلاعاتتون رو به روز کنین و از دیدن اتاق های فرار مجموعه های مختلف غافل نشین. با حرفه ای ها مشورت کنین و از تجربه دیگران نهایت استفاده رو ببرین.

حالا بریم سر اصل قضیه، یعنی طراحی اتاق فرار که در اینجا به طور موجز و خلاصه مراحلشو براتون میگم، البته قبل از هر کاری توجه داشته باشین که انجام این مراحل خیلی قطعی نیست و می تونه بر اساس سلیقه و نیازمندی های شما تغییر کنه.

گام اول: انتخاب ژانر بازی

برای ساخت اتاق فرار فقط داشتن ایده کلی کفایت نمی کنه، بلکه باید واسه خودتون حد و حدود مشخص کنین. اصلا فرقی نمی کنه چه ژانری دوس دارین؛ ترسناک یا درام، اکشن یا فانتزی، جنایی و یا جنگی و تاریخی... در هر صورت انتخاب ژانر شما رو در یه محدوده مشخص قرار میده. متعهد بودن به یه ژانر مشخص قبل از هر چیز تکلیف شما رو مشخص می کنه و از سردرگمی نجاتتون میده.

گام دوم: انتخاب لحن

بعد از تعیین ژانر بازی باید Tone و یا لحن بازی رو هم مشخص کنین. با توجه به این که بعضی ژانرها، گستردگی فراوانی تو این زمینه دارن؛ لازمه با شناخت درست ژانر؛ نیاز مخاطب و صد البته توان مالی و علاقمندی خودتون یک لحن مشخصی رو انتخاب کنین. مثلا اگه میخواین اتاق فرار ترسناک کار کنین، باید دقیقا مشخص کنین لحن گوتیک ( تیره و نا امید کننده ) رو انتخاب می کنین یا اسلشر (پر از خون و خونریزیو ترس و هیجان).

 البته یه وقتایی هم می تونین دو یا سه ژانر رو با هم ترکیب کین. ولی این ترکیب واقعا باید منطقی و در جهت اهداف شما باشه. صرفا به خاطر خلاقیت دست به ترکیب ژانرها نزنین که تو ذوق می زنه و بیشتر بازیکنا رو گیج و خسته می کنه تا مجذوب و علاقمند.

گام سوم : طراحی سناریو

تو این مرحله لازمه که ذهنتون رو حسابی باز کنین و یه طوفان فکری تمام عیار داشته باشین. به تمام ایده ها فک کنین و در نظر داشته باشین کدوم به لوکیشن و فضای شما بیشتر میاد. در انتخاب سناریو دنبال ایده های طولانی و پیچیده نباشین، بال و پر دادن به یه ایده کوچیک و متمرکز خیلی بهتر از پرداختن به ایده های پیچیده و مبهمه.کلا هر ایده ای که انتخاب می کنین باید قابلیت پیاده شدن در زمان یک ساعته رو داشته باشه.

 بهتره که سناریوی انتخابی شما مثل خط سیر یه داستان یا یه فیلم سینمایی شروع، میانه و پایان داشته باشه. سعی کنین اتفاقات مهم سناریو رو به خوبی به هم ربط بدین و برای بازیکن انگیزه ایجاد کنین. یعنی شرایط رو باید جوری بچینین که  بازیکنا ناخوداگاه برای چیز مهمی بجنگن و برای رسیدن بهش اشتیاق داشته باشن وگرنه اتاق فرار خسته کننده و ملال اور میشه.

در نهایت سناریویی رو انتخاب کنین که تکراری و خسته کننده نباشه، واقعی باشه و با بهره مندی از المان های زیبایی شناسی گیرا و جذاب باشه. بعد از نوشتن سناریو، اونو برای دوستان و آشنایان بفرستین و از نظراتشون استفاده کنین. در مسیر تصحیح سناریو همه جنبه ها و نکات ریز رو در نظر بگیرین تا در انتها به سناریویی متفاوت و خاص برسید. به طوری که تمام حواس بازیکن در بازی درگیر بشه و به قول معروف تو جهان بازی غوطه ور بشه.

گام چهارم: انتخاب لوکیشن

انتخاب لوکیشن می تونه هم تو این مرحله قرار بگیره و هم در گام نخست طراحی اتاق فرار. مثلااگه قراره اتاق فرارتون رو تو شهرهای بزرگی مثل تهران طراحی کنین، مساله انتخاب فضا نسبت به شهرهای دیگه بسیار پررنگ تره و در گام نخست بهتره جای مناسب رو انتخاب کنین و بعد به فکر باقی قسمتها باشین. البته عکس این کار هم امکان پذیره یعنی اول سناریو و نوع کار رو مشخص کنین و بعد با توجه به نوع موضوع، فضای مناسب رو انتخاب کنین.

درانتخاب لوکیشن انتخاب منطقه یا محله، نزدیک بودن به وسایل نقلیه عمومی، نزدیکی به رستوران ها، مغازه ها و سایر مراکز تجاری و تفریحی و حتی پارکینگ خیلی مهمه چون هر کدومشون به تنهایی می تونن یک دلیل اصلی برای کسادی کسب وکار شما باشن.

در انتخاب لوکیشن حواستون به طراحی فضای داخلی باشه و همه ملزومات و جزئدات مربوط به سناریو رو در نظر بگیرین و در نهایت سرویس بهداشتی و  اتاق کنترل رو هم از قلم نندازین.

گام پنجم : طراحی جریان بازی

این مرحله جزء مهم ترین مراحل طراحی اتاق فراره. به طوری که اگه درست طراحی بشه و بازیکنا رو کاملا در فضای بازی مشارکت بده، دیگه تا موفقیت راه زیادی نمیمونه. مهم اینه که همه بازیکنا درگیر بازی بشن و به قول معروف تو شرایط غوطه ور بشن.

برای رسیدن به این مرحله فقط کافیه به چند نکته مهم و اساسی توجه کنین.

جایزه و پاداش

پاداش یک اتاق فرار، پول و جوایز مادی نیست؛ بلکه این پاداش می تونه هرچیزی باشه مثل کلید یا کارت هایی که بازیکنا در روند بازی پیدا می کنن. مهم اینه که بازیکن در جریان بازی نتیجه تلاش ها شو ببینه و بازی یه بازخورد مستقیم و فوری داشته باشه.

اهداف واضح

روشن و واضح بودن اهداف در هر مرحله به بازیکن کمک می کنه تا سر در گم نشه و بازی رو مرحله به مرحله مطابق جریان پیش ببره؛ که این کار هم به بازی نشاط و هیجان میده و هم مسیر بازی رو جذابتر می سازه.

تعادل بین مهارت و چالش

چالش ها و معماهای اتاق فرار نباید خیلی آسون و یا خیلی سخت باشه. چون در هر دو صورت نتیجه عکس داره و بازی رو از روند خودش خارج می کنه. برقراری تعادل بین مهارت های هوشی و توانایی های جسمی یک انسان نرمال با چالش های موجود در بازی کمک می کنه تا جریان بازی بهتر حس بشه.

تزریق حس اعتماد بنفس

دادن حس اعتماد به نفس به بازیکن باید کاملا زیرپوستی و نامحسوس باشه و به صورت یک راهکار روتین و معمولی در روند بازی اعمال بشه. مثلا آسون بودن معماهای مراحل اول می تونه به بازیکنا خصوصا اونایی که برای بار اول این اتاق رو تجربه می کنن، حس خوب اعتماد به نفس رو بده و انگیزه ای باشه برای جنگیدن بیشتر تو مراحل بعد.

در کل حواستون باشه جریان بازی کاملا باید با سناریو منطبق باشه و همونجور که جریان بازی پیش میره؛ سناریوی داستان هم جلو بره.

برای راحتی بیشتر می تونین نمودار جریان بازی رو بکشین تا چگونگی پیشرفت بازیکنا جلوی چشمتون باشه. این کار حتی می تونه بهتون ایده های جدیدی در مورد این که بازیکنا کی و کجا سرنخ ها رو پیدا کنن؛ بده. کشیدن نمودار بهتون کمک می کنه تا راحت تر تصمیم بگیرین که آیا معماهای چند تیکه ای طراحی کنین و یا روند بازی خطی باشه یا موازی؟

فقط دقت داشته باشین سخت ترین بخش کارتون طراحی معما نیست بلکه برقراری ارتباط درست بین معماها و اتاق هاست چون همیشه باید یه خط باریکی بین سرنخ ها معماها و اتاق ها وجود داشته باشه که هر چه این خط باریک، نامرئی تر باشه، شما به هدفتون رنزدیک تر شدین و اتاق فرار جذاب تری طراحی کردین.

گام ششم : طراحی و ساخت دکور

این قسمت که از ژانری به ژانر دیگه و از سناریویی به سناریوی دیگه کاملا متفاوته، اختصاصی ترین بخش طراحی اتاق فراره. ولی با وجود این همه تفاوت یه سری نقاط مشترک تو طراحی و ساخت دکور اتاق های فرار وجود داره که باید بهش اهمیت بدین.

در کل دو دسته عناصر هستن که تو طراحی دکور خیلی مهمن، دسته اول عناصری هستن که در خدمت زیبایی شناسی بازی هستن و قراره اتاق رو چشم نواز کنه که بهتره استانداردهای هنری ژانر رو داشته باشه. دسته دوم هم عناصرین که تو جریان بازی نقش دارن و یه جورایی جزء معماها محسوب میشن. البته این دو دسته از هم جدا نیستن و مکمل هم به شمار میرن. پیاده کردن هر بخش هم بسته به نوع سناریو، ابعادکار، ظرافت و پیچیدگیهایی که شما مد نظرتونه هم از نظر هزینه و هم از نظر زمان و انرژی متفاوته. فقط حتما با یه تیم حرفه ای مشورت کنین و در مورد همه چیز حتی انتخاب رنگ ها، شکل ها و ... دقت و ظرافت به خرج بدین.

گام هفتم : طرحی معماها

قبل از هرچیز باید بدونین که معما در نوع خودش یه بازیه وذاتا با بازیکن همراهی می کنه تا حل بشه. پس اول از همه به دنبال طرح معما باشین نه مساله، بعد هم تلاش کنین تا معمای شما خوب از آب در بیاد. معمای خوب، معماییه که ابزارهای لازم برای حل رو به شکل غیر ملموسی در اختیار بازیکن قرار بده.

دقت کنین معما خلاقانه باشه و با سناریوی داستان کاملا مطابقت داشته باشه. فرقی نمی کنه از چه معمایی استفاده می کنی قفل یا اعداد، معمای سایه یا معادلات ریاضی، تطبیق رنگ یا جوهر نامرئی در هر صورت معماهای اتاق باید متفاوت و متنوع باشن و در سطح های مختلف مبتدی، متوسط و پیشرفته طراحی بشن.

بعد از این مرحله، اتاق فرار شما قبل از راه اندازی نیاز به تست و آزمایش با گروه ازمایشی داره که اهمیتش از بقیه قسمتها بیشتره. چون تو این مرحله نقاط قوت و ضعف کار شما به صورت عینی خودشو نشون میده. حواستون به همه چیز باشه،اگه تو مرحله تست گروه آزمایشی سردر گم بود و دور خودش بی هدف می چرخید یعنی جریان بازی ضعیفه، اگه سرگرم نشد و خسته بود بهتره رو معماها بیشتر کار کنین و .... در هر صورت روی همه چیز حساسیت به خرج بدین و همه چیز رو تست کنین حتی  موسیقی، رنگ و دکور.

در آخر هم در انتخاب گیم مستر و سایر کارکنان دقت کنین و افرادی رو انتخاب کنین که به کارشون علاقمند باشن و به مجموعه انرژی و نشاط تزریق کنن. به قکر بازاریابی و تبلیغات هم باشین که به تنهایی خودش یه کفه پرقدرت و نیرومنده. البته هیچ تبلیغی بهتر از ارائه یه کار خوب و با کیفیت نیست، چون قطعا یه اتاق فرار خوب خودش بهترین معرف خودشه و به قول معروف مشتریه که مشتری میاره.

مثل مجموعه اتاق فرار انیگما که با رعایت این نکات و مسائل ریز تونسته تو این سال ها برای خودش اعتباری کسب کنه و تقریبا همه اتاق های فرارش از رنکینگ و رده بندی خیلی بالایی برخورداره. اگه برای طراحی اتاق فرار به دنبال ایده می گردین، پیشنهاد میدم یه سری به مجموعه اتاق های فرار انیگما بزنین و از خلاقیت ها و طراحی های خاصشون کمک بگیرین. چون تو این مجموعه بازیکنا علاوه بر تجربه ترس و هیجان، لذتی وصف ناشدنی از یه کار گروهی و پر انرژی رو لمس می کنن که به معنای واقعی یه سرگرمی خلاقانه و منحصر بفرده. اتاق فراری جذابه که خود بازیکن کشف کنه معما کجاست و بعد دنبال سرنخ باشه.

منبع: وبلاگ اتاق فرار انیگما